Thông tin về nhạc sĩ Trần Tiến

Nhạc sĩ Trần Tiến (tên đầy đủ Trần Việt Tiến, sinh ngày 16 tháng 5 năm 1947) là một nhạc sĩ dòng nhạc trữ tìnhViệt Nam. Ông vừa là nhạc sĩ sáng tác ca khúc quần chúng, vừa là ca sĩ. Người ta gọi ông là “người du ca” của Việt Nam, người đã dùng cây đàn, tiếng hát và năng lượng sáng tạo của mình để hát cho quê hương, ngợi ca vẻ đẹp cũng như chỉ ra những điều tiêu cực của đất nước.

Tiểu sử

Trần Tiến sinh ngày 16 tháng 5 năm 1947, trên một miền đồi gần sông Đáy ở vùng Sơn Tây, Hà Tây, trong khi chạy càn quân Pháp. Ông sinh ra trong một gia đình khá giả Hà Nội. Sau 1954, do thành phần gia đình, cơ hội học hành của ông ban đầu bị hạn chế. Ông kể rằng đã trải qua thời trẻ sống lang thang trong những ngõ nhỏ Hà Nội.

Trần Tiến có người anh ruột là Trần Hiếu, một ca sĩ rất nổi tiếng ở Việt Nam, cha đẻ của ca sĩ Trần Thu Hà (Hà Trần).

Năm 16 tuổi, Trần Tiến làm hậu đài cho Đoàn Ca múa Hà Nội. Sau một năm tự học, ông trở thành nghệ sĩ đơn ca của Đoàn và đi biểu diễn ở vùng tuyến lửa lúc bấy giờ như Quảng Bình, Vĩnh Linh. Các bài hát Thanh niên ra tiền tuyến, Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp ra đời trong thời gian này và đã đoạt Giải A cuộc thi Tiếng hát át tiếng bom do Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức.

Năm 1971, Trần Tiến bị sốt rét ác tính và trở ra Bắc. Ông theo học Nhạc viện Hà Nội, tốt nghiệp khoa thanh nhạc và sáng tác năm 1978. Những ca khúc đầu tiên ông sáng tác sau khi tốt nghiệp mang chủ đề yêu nước. Những sáng tác nổi bật nhất của thời kỳ này là

  • Giai điệu Tổ quốc. Đây là một bài hát ca ngợi lòng yêu nước, về những giai điệu hùng thiêng của sông núi, trong lời hát ru con, trong Truyện Kiều và trong nhịp quân hành của những người lính ra trận.
  • Những đôi mắt mang hình viên đạn, sáng tác về Chiến tranh Việt-Trung 1979, bài hát về đôi mắt của những người mẹ già và trẻ nhỏ từ nơi biên giới, những đôi mắt cháy lên ánh lửa quê hương trở thành động lực cho những người lính Việt Nam.
  • Vết chân tròn trên cát, một khúc ca về những người thương binh trở về sau chiến tranh. Những vết chân tròn trong bài hát từ chiếc nạng gỗ của người cựu chiến binh, người đã tìm cho mình niềm vui trong vai trò người thầy giáo làng quê miền duyên hải, nơi anh chơi cây đàn guitar của mình cho lũ trẻ.

Năm 1987, ông thành lập ban nhạc rock Đen-Trắng và lưu diễn dọc đất nước. Các bài hát của ông trong thời kỳ này có nội dung cổ vũ cho Đổi mới. Một số bài hát trong chương trình biểu diễn Đối thoại 87:

  • Ý nghĩ trong phòng hải quan,
  • Đồng hồ, một bài hát trong đó mượn hình ảnh kim giây để chỉ những người lao động bị sách nhiễu, trong khi kim phút và kim giờ đại diện cho những ông chủ và tầng lớp quan liêu hưởng lợi.
  • Trần trụi 87, ca khúc mạnh bạo nhất và gây tranh cãi nhất của ông. Bài hát nói về sự hi sinh của những người lính và những bà mẹ già đã nuôi giấu chiến sĩ, phê phán chủ nghĩa yêu nước trống rỗng, và kêu gọi người Việt Nam hãy quan tâm lẫn nhau và cùng góp sức xây dựng đất nước.

Trần Tiến đã từng bị giam giữ ở Thành phố Hồ Chí Minh vì trình diễn những ca khúc này. Ông kể về việc được cựu Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh “cứu thoát” vì “Trần Tiến không kích động bạo loạn, Trần Tiến kích động yêu nước”.

Kể từ thập niên 1990, phong cách sáng tác của Trần Tiến có sự thay đổi từ pop đơn thuần sang phong cách dân gian đương đại và cũng giành được sự đón nhận của khán giả. Những sáng tác tiêu biểu cho phong cách này của ông như: Tùy hứng lý ngựa ô, Ngẫu hứng sông Hồng, Quê nhà

Năm 2005, ca khúc Mưa bay tháp cổ của ông được ca sĩ Tùng Dương thể hiện thành công và giành giải Bài hát của tháng trong chương trình Bài hát Việt. Năm 2006, những ca khúc của ông như Bình nguyên xa vắng, Ra ngõ mà yêu, Lữ khách sông Hồng, Mưa bay tháp cổ, Quê nhà… xuất hiện trong album Đối thoại 06 của Trần Thu Hà (album được hiểu là sự đối thoại giữa âm nhạc Đông và Tây, giữa nhạc sĩ già – Trần Tiến – và nhạc sĩ trẻ – Nguyễn Xinh Xô).

Năm 2007, ông nhận Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật[4] cho các tác phẩm Bài ca thanh niên ra tiền tuyến (1967), Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp (1968), Giai điệu Tổ quốc (1980), Chiếc vòng cầu hôn (1984), Tùy hứng ngựa ô (1987), Chị tôi (1997).

Tháng 9 năm 2008, Hà Trần với công ty riêng của mình đã sản xuất album mới mang tên Trần Tiến, do các ca sĩ Trần Thu Hà, Tùng Dương, David Trần và Hòa Trần thể hiện. Theo Trần Thu Hà, đây sẽ là album Trần Tiến có chất lượng tổng thể tốt nhất từ trước đến nay. Album đã được phát hành ở cả hai thị trường Việt Nam và hải ngoại.

Các giải thưởng

  • Năm 1979: Giải nhất 10 bài hát được quần chúng ưa thích trong năm do báo Tuổi Trẻ Thành phố Hồ Chí Minh bình chọn.
  • Năm 1992, bài Chiếc vòng cầu hôn đoạt giải bài hát hay nhất năm 1992-1993 do Đài Truyền hình Việt Nam bình chọn
  • Năm 1990, bài Sao em nỡ vội lấy chồng đoạt giải thưởng Trung ương Đoàn về đề tài Dân số – Kế hoạch hoá gia đình
  • Năm 1975-1985, đoạt danh hiệu “Nhạc sĩ được yêu thích nhất 10 năm sau giải phóng” do báo Tuổi Trẻ’ và Hội Nhạc sĩ Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức bình chọn
  • Năm 2007 Trần Tiến được Giải thưởng nhà nước chuyên ngành âm nhạc

Album

  • Du ca đồng quê
  • Tùy hứng lý qua cầu
  • Du ca tình yêu
  • Sao em nỡ vội lấy chồng
  • Ngẫu hứng – DVD liveshow
  • Tự họa – Trần Tiến và Trần Thu Hà
  • Có một thời như thế
  • Trần Tiến

Nhạc phẩm

  • Bình nguyên xa vắng
  • Chào cuộc đời
  • Chị tôi
  • Chiếc vòng cầu hôn
  • Chim sẻ tóc xù
  • Chuyện 5 người
  • Chuyện tình thảo nguyên
  • Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp
  • Cô bé vô tư
  • Viết lời Việt cho bài Donna Donna
  • Dòng sông mùa thu
  • Điệp khúc tình yêu
  • Độc huyền cầm
  • Đồng hồ
  • Em vẫn như ngày xưa
  • Em sinh cho tôi một thằng con trai
  • Giai điệu Tổ quốc
  • Giấc mơ Chapi
  • Hà Nội những năm 2000
  • Lambada quê ta
  • Lữ khách sông Hồng
  • Mặt Trời bé con
  • Mẹ tôi
  • Mùa thu trắng
  • Mùa xuân gọi
  • Mưa bay tháp cổ
  • Nếu bạn tìm tới Lênin – Hồ Chí Minh
  • Ngẫu hứng sông Hồng
  • Ngẫu hứng phố
  • Ngựa ô thương nhớ
  • Ngọn lửa cao nguyên
  • Người thích tình ca
  • Nhớ những dáng hoa
  • Nhức nhối (Ối a)
  • Những đôi mắt mang hình viên đạn
  • Phố nghèo
  • Quê nhà
  • Ra ngõ mà yêu
  • Sao em nỡ vội lấy chồng
  • Sắc màu
  • Sói con ngơ ngác
  • Tạm biệt chim én
  • Thanh niên ra tiền tuyến
  • Thành phố trẻ
  • Tiếng trống Baranưng
  • Tóc gió thôi bay
  • Tôi cô đơn như một ngọn cờ
  • Tôi tin anh
  • Tôi yêu bóng đá
  • Trắng đen
  • Trái tim nhiều ngăn
  • Trần trụi 87
  • Tùy hứng Lý qua cầu
  • Về đi em
  • Vết chân tròn trên cát
  • V

 

Hợp âm những bài hát do nhạc sĩ Trần Tiến sáng tác

Sáng tác: Trần Tiến
NGẪU HỨNG PHỐ - Hà Trần Nhịp: 4/4, tempo: 120, điệu: Bossa Nova ===== Key (original): Am → Key (transposed): 0 [Am] | [Am] | [G] | [F7] | [E] | [E] 1. Hà [Am] Nội cái gì cũng [Em7] rẻ Chỉ có [F] đắt nhất bạn bè [E] thôi...
Sáng tác: Trần Tiến
QUÊ NHÀ - Lê Tâm Nhịp: 4/4, tempo: 78, điệu: Ballad ===== Intro: [Gm] | [D] | [D7] | [Bb] | [Gm] | [Gm] 1. Quê nhà tôi [Gm] ơi [Gm] ...Xứ Đoài xa [Eb] vắng! [Eb] Khói chiều mênh [C] mông sông Đà [Cm] buông nắng [Eb] Nhớ...
Sáng tác: Trần Tiến
PHỐ NGHÈO - Bảo Trâm Hợp âm dạo (Ballad): [E] | [Eb7] | [Abm] | [Db] | [Abm] | [Gb] 1. Phố [Abm] nghèo xưa, mái ngói nghèo xưa Ngoài ga [Cm] cũ tiếng còi [E] xa buồn [B] Phố [A] mờ sương, mái ngói [D] mờ sương [Gbm] Thiế...
Sáng tác: Trần Tiến
MẸ TÔI - Tùng Dương Hợp âm dạo (Chưa chọn): [Dm] | [Dm] | [Gm] | [Gm] | [Am] | [D] | [Dm] 1. Mẹ [Dm] ơi con đã già [C] rồi con ngồi nhớ [Bb] mẹ khóc như trẻ [Am] con Mẹ [Dm] ơi con đã già rồi Con ngồi ngớ [Gm] ngẩn nhớ n...
Sáng tác: Trần Tiến
TÔI YÊU BÓNG ĐÁ - Nhiều ca sĩ Điệu: Disco Ồ ố [D] ồ í [C] a í a í a. [G] Ồ ố [F] ồ í [C] a í a [Dm] ê Ồ ố [F] ồ í [C] a í a í [A] a. Ồ ố [Dm] ồ í [C] a í a [Dm] ê Tôi yêu bóng đá khi tôi còn [Dsus4] đang bé thơ. Tôi [G]...