Tiểu sử ca sĩ Thái Châu và các bài hát ca sĩ thể hiện

Năm Thái Châu 15 tuổi, năm 1966, anh theo gánh hát của mẹ là nghệ sĩ Kim Nên (cùng thời với các nghệ sĩ Kim Chưởng, Thanh Tao, Thúy Nga, Út Trà Ôn… ) ra Vũng Tàu lưu diễn. Anh có 4 anh em, ba anh là phó giám đốc của Công ty Cải lương Kim Chung, cả nhà hầu như đều sống với sân khấu cải lương và các đồng nghiệp của ba má anh đều tin rằng Thái Châu sẽ là hậu duệ của nghệ sĩ Kim Nên. Thế nhưng, tâm hồn cậu bé Trương Chiêu Thông (tên thật của anh) lại bị mê đắm bởi những tình khúc tân nhạc.

Anh kể: “Tôi mê giọng ca của cậu Hùng Cường. Lúc đó ông là một ngôi sao, vừa ca được tân nhạc, ông còn đóng phim, diễn kịch, hát cải lương. Tôi không dám thố lộ với ba mẹ ước mơ làm ca sĩ, nhưng nuôi trong lòng niềm tin là mình sẽ đi hát tân nhạc. Mùa hè năm 1966, tôi ra Vũng Tàu, ban ngày phụ giúp ba mẹ một vài công việc của đoàn hát, ban đêm tôi tìm đến quán cà phê nhạc nơi có nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa (thổi sáo) và Trần Xuân Ngã (violon) làm việc để nghe các ca sĩ biểu diễn.

Ở quán này có giờ dành cho khán giả lên hát như phong trào Hát với nhau ngày nay. Tôi đăng ký lên hát, đêm đó có ba mẹ tôi đi xem và tôi đã hát ca khúc Lần đầu cũng như lần cuối (Minh Kỳ) mà cậu Hùng Cường thường hát. Không ngờ đêm đó hai nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa và Trần Xuân Ngã đã chính thức đề nghị tôi tham gia biểu diễn tại quán cà phê của hai anh.

Năm 1969, tôi vừa đi học vừa tham gia biểu diễn tại phòng trà Đệ nhất khách sạn do chị Mai Lệ Huyền làm giám đốc. Một đêm, tình cờ chú Trần Văn Trạch (em của GS-TS Trần Văn Khê) đến nghe hát, ông ngỏ ý giới thiệu tôi về ban nhạc Shortgun của nhạc sĩ Ngọc Chánh.

Tôi mừng còn hơn ai cho vàng vì ban nhạc này đang rất nổi tiếng, nhiều danh ca đã cộng tác và nhiều mầm non ca sĩ đã thành danh từ ban nhạc này. Sau giải phóng, trong những ngày đến các vùng biên giới phục vụ thanh niên xung phong, tôi và chị Thanh Tuyền, Phương Hồng Quế có ca vọng cổ. Hồi đó, tôi ca bài Cây sáo trúc, được thanh niên xung phong yêu thích lắm. Khi tôi về đoàn kịch nói Kim Cương, khán giả cũng rất thích tôi với những ca khúc như Tình đất đỏ miền Đông, Anh ở đầu sông em cuối sông…”.

Thái Châu không quên những lần khiến anh nản lòng định rút lui khỏi làng văn nghệ, là khi phải sống trong môi trườngca sĩ trẻ bị o ép, các ngôi sao chà đạp lên nhau để tiến thân. Anh kể: “Tôi về ban nhạc Ngọc Chánh, bao giờ cũng là người hát sau cùng. Bầu sô có dặn hát 8 giờ 30 nhưng mãi đến 10 giờ tôi mới được ra sân khấu. Đêm nào cũng vậy, đến lúc tôi hát thường chỉ còn khoảng 10 khán giả ngồi xem. Về nhà tôi mất ngủ, nằm khóc ướt cả gối. Tôi đâu dám kể cho ba má tôi biết, bởi mang tiếng con nghệ sĩ Kim Nên mà bị ăn hiếp thì nhục lắm. Tôi tự dặn lòng phải hát cho thật hay, tạo được tên tuổi thì không sợ ai ăn hiếp. Và tôi đã bền bỉ, chịu đựng. Má tôi tuy hoạt động ở ngành cổ nhạc nhưng có nhiều kinh nghiệm biểu diễn, bà vẫn an ủi, động viên tôi “hãy đi lên bằng chính tài năng của mình”.

Và Thái Châu đã tạo dấu ấn qua nhiều ca khúc dành riêng cho anh. Anh tự hào về điều này, vì hầu hết các ca khúc đó anh là người hát đầu tiên. Điển hình như: Tôi đưa em sang sông (Y Vũ), Tình như mây khói, Tình chết theo mùa đông (Lam Phương), Linh hồn tượng đá (Mai Bích Dung), Bài thánh ca buồn (Nguyễn Vũ)… Sau giải phóng, anh là người đầu tiên hát những ca khúc mang chủ đề “hương” của nhạc sĩ Vũ Hoàng như: Hương tình yêu, Hương tràm, Hương quê… và bài Phượng Hồng.

Năm 1991, anh được mẹ bảo lãnh sang Canada định cư, cuộc đời ca hát lại rẽ sang một trang mới đầy cam go. Anh cười: “Ở đâu thì mình cũng là một ca sĩ, hát phục vụ cộng đồng bằng những ca khúc về tình yêu”.

Thái Châu không quên những gian nan vất vả trong nghề. Những lúc quá nản lòng, anh đã tự an ủi hãy yêu lấy nghề để sống. Ở hải ngoại, lịch diễn không nhiều vì cuối tuần mới có sô, chưa kể đến các điểm diễn quá xa, chi phí đi lại, ăn ở rất tốn kém. Nhưng “đã mang lấy nghiệp vào thân”, anh không ngại trời đông tuyết lạnh, hoặc phải ngủ vùi ở sân bay để được gặp khán giả kiều bào. Thái Châu kể: “Tôi đã từng đứng chung sân khấu biểu diễn với Mỹ Tâm, Thu Minh, Đoan Trang… tại Mỹ. Khi tôi về Việt Nam, được cho phép biểu diễn, khán giả vẫn dành cho tôi nhiều tình cảm, dù bên cạnh tôi đang có rất nhiều bạn trẻ hát thành công dòng nhạc trữ tình, tiền chiến. Tôi tự nguyện với lòng: Sẽ dừng lại đúng lúc, không để khán giả chán mình”.

Đêm 15-7, trong chương trình Những ca khúc vượt thời gian (Nhà hát TP) ca sĩ Thái Châu đã trình bày hai ca khúc gắn liền với tên tuổi của anh Ông lái đò (Hiếu Nghĩa) và Xóm đêm (Phạm Đình Chương). Nhiều khán giả trung niên đã rất xúc động khi nghe lại tiếng hát của Thái Châu với hai ca khúc này. Vẫn chất giọng trầm ấm, cách xử lý dạt dào tình cảm, Thái Châu đã đưa người nghe về lại với những miền ký ức thật đẹp của ngày xưa.

Thái Châu cho biết anh có 3 người con, tất cả đều định cư ở nước ngoài. Cả 3 không ai nuôi ý định theo nghề ca sĩ. Anh cười: “Tôi không có người nối nghiệp, nhưng tôi biết các con tôi bao giờ cũng tự hào về quá trình phấn đấu không nghỉ của bố chúng. Tôi muốn các con tôi ăn học thành tài, về góp phần xây dựng đất nước. Tôi đang chuẩn bị thực hiện một album CD phát hành tại quê nhà, trong đó có nhiều ca khúc mới sáng tác và các bài hát đã gắn liền với tên tuổi của tôi. Sau này, khi không còn thích hợp để tham gia biểu diễn, tôi sẽ tổ chức một live show giã từ sân khấu, ví như cầu thủ giã từ sân cỏ”.