Tiểu sử và các sáng tác của nhạc sĩ Minh Kỳ

Minh Kỳ (1930-1975) là nhạc sĩ trước năm 1975 tại miền Nam Việt Nam, tác giả ca khúc nổi tiếng Xuân Đã Về.

Tiểu sử

Nhạc sĩ Minh Kỳ ra đời tại Nha Trang, sinh năm 1930, năm 1959 vào định cư tại Sài Gòn. Nhưng nguồn gốc gia tộc thuộc đất Thần Kinh. Theo gia phả của dòng họ thuộc triều Nguyễn tại Huế, nhạc sĩ Minh Kỳ là cháu đời thứ năm của Vua Minh Mạng. Ông có tên thật là Nguyễn Phúc Vĩnh Mỹ, có vai vế ngang hàng với vua Bảo Đại (Nguyễn Phúc Vĩnh Thụy). Hiện nay tại thôn Vỹ Dạ vẫn còn là nơi ở, mộ phần và Phủ thờ dòng họ bên ông. Ông là người con duy nhất trong một gia đình hoàng tộc khá giả tại thành phố Nha Trang và sống ở đấy cho đến sau khi ông lập gia đình vào năm 1952. Do đó Nha Trang là nơi để lại nhiều kỷ niệm đáng nhớ nhất trong cuộc đời của nhạc sĩ Minh Kỳ. Cũng chính là lý do mà từ hơn 40 năm qua, chúng ta đã có dịp thưởng thức những nhạc phẩm tiêu biểu về vùng duyên hải được gọi là `Thùy dương cát trắng” của ông như: “Nha Trang”, “Nhớ Nha Trang”, “Nha Trang Chiều Mưa”…

Năm 1966, Minh Kỳ cùng 2 nhạc sỹ Lê Dinh và Anh Bằng đã phối hợp thành nhóm Lê Minh Bằng, kết tên 3 người lại với nhau. Nhạc phẩm nổi tiếng nhất cuả “Lê Minh Bằng” mà chắc ai cũng đã nghe qua là bài Đêm Nguyện Cầu . Khi sáng tác, ngoài nghệ danh Lê Minh Bằng, nhóm này còn dùng các tên:Vũ Chương, Mạc Phong Linh, Mai Thiết Lĩnh, Mai Bích Dung, Dạ Ly Vũ, Dạ Cầm, Giang Minh Sơn, Hoàng Minh, Trần An Thanh, Tây Phố, Trúc Ly, Tôn Nữ Thụy Khương, Phương Trà, Huy Cường, Mặ

Minh Kỳ tên thật là Nguyễn Phúc Vĩnh Mỹ, gốc Huế, sinh tại Nha Trang-Khánh Hòa. Theo gia phả hoàng tộc triều Nguyễn, Minh Kỳ là cháu 5 đời của Vua Minh Mạng.

Ông học nhạc từ năm 14 tuổi ở trường “Gagelin” (Quy Nhơn), sau đó du học ở trường “École Universelle” (Pháp). Tác phẩm đầu tay của ông là bài Chị Hằng viết năm 1949.

Năm 1957 ông vào định cư tại Sài Gòn. Năm 1959, ông cùng với Anh Bằng, Lê Dinh lập nên nhóm Lê Minh Bằng. Chức vụ cuối cùng trước 30/4/1975 là đại uý cảnh sát Việt Nam Cộng Hoà.

Sau 30 tháng 4, 1975, ông bị bắt đi học tập cải tạo và bị chết oan vì lựu đạn vào khuya ngày 31 tháng 8, 1975 trong trại An Dưỡng, Biên Hòa.

Phần tro cốt thi hài ông hiện được lưu giữ tại nhà hài cốt thuộc Giáo xứ Tân Định, Thành phố Hồ Chí Minh.

Cái chết

Trong quyển Đại Học Máu của Hà Thúc Sinh, tác giả khi nằm trong trại bệnh của khu cải tạo An Dưỡng (Biên Hoà) đã gặp lại bạn cũ là ông Động Đình Hồ (tức hoạ sĩ Nguyễn Hữu Nhật). Hà Thúc Sinh được cho biết khi nhạc sĩ Minh Kỳ đang ngồi ăn cơm cùng bạn tù trong sân thì bỗng dưng từ ngoài hàng rào có người ném vào một vật lạ (sau này được biết là lựu đạn) và phát nổ, “người chết cả chục, người bị thương cả mấy chục”. Nhạc sĩ Minh Kỳ cùng nhiều y bác sĩ thiệt mạng trong vụ nổ đó.

Nhầm lẫn

Sau 1975, một số sáng tác của Duy Khánh bị gán cho tên Minh Kỳ như: Thương về miền Trung, Ai ra xứ Huế,…

Sáng tác

Thập niên 1950

Ánh xuân về
Bình minh đồng quê
Chị Hằng
Chiều mơ
Cô lái sông Hương (Minh Kỳ – Nguyễn Túc)
Minh Kỳ – Hoài Linh
- Bao giờ em lấy chồng
- Biệt kinh kỳ
- Cánh buồm chuyển bến
- Chuyến tàu hoàng hô

Minh Kỳ – Dạ Cầm